Nederland moet de historische zeilschepen van de bruine vloot aanwijzen als kandidaat voor de Unesco Werelderfgoedlijst. Een officiële erkenning als cultureel erfgoed zorgt ervoor dat er subsidies los kunnen komen voor de bruine zeilvaart, die zichzelf tot nu toe commercieel bedruipt.
Die gezamenlijke oproep doen de provinciebesturen van Fryslân, Overijssel, Noord-Holland en Flevoland aan Den Haag. Het initiatief werd vandaag gepresenteerd op een online symposium over de toekomst van de bruine vloot.
Er is meer bewustzijn dat het hebben van een commerciële vloot van zo’n 400 historische schepen toch wel een groot goed is
„Zo’n erfgoedstatus zorgt niet dat er morgen al financiële steun is, maar het laat wel zien dat overheden meer voor de bescherming van de bruine vloot willen staan dan tot nu toe het geval is”, zegt Sicko Heldoorn, voorzitter van de Vereniging voor Beroepschartervaart BBZ en tevens waarnemend burgemeester van de gemeente Waterland. „Er is meer bewustzijn bij overheden dat het hebben van een commerciële vloot van zo’n 400 historische schepen toch wel een groot goed is.”
Roadmap
De branchevereniging BBZ heeft gemeenten, provincies en de landelijke overheid om hulp gevraagd voor de noodlijdende bruine vloot. „Het water staat onze achterban volledig aan de lippen en er komt nu weer een jaar aan zonder inkomsten. De bedoeling is om op dit symposium al die warme woorden die verschillende overheden na onze actie bij Pampus vorige zomer hebben geuit, met elkaar te kunnen verzilveren.”
Lees: Grote zorgen over toekomst bruine vloot vanwege corona
Het initiatief van provinciebestuurders voor de Werelderfgoedstatus past daar prima in, vindt Heldoorn. Het toerismebureau NBTC heeft daarnaast met ondersteuning van de provincies een plan uitgewerkt om de erfgoedstatus en uitstraling van de bruine vloot de komende jaren te gaan vermarkten. Op de kortere termijn wil de BBZ onder meer deskundige ondersteuning gaan bieden aan schippers die met crowdfunding pogen om het onderhoud van hun charter te kunnen bekostigen.
Voor ons is het essentieel om te weten wat er na vaccinaties en negatieve testen voor ons toegestaan wordt
Van de landelijke overheid vraagt de BBZ om een roadmap te maken. „Voor ons is het essentieel om te weten wat er na vaccinaties en negatieve testen voor ons toegestaan wordt”, aldus Heldoorn. „Zo hoorde ik bijvoorbeeld over een grote groep Amerikanen, allemaal gevaccineerd, die graag een charter wil boeken, maar het land niet in mag.”
Maatwerkbeoordeling
Gemeenten als Harlingen proberen de bruine vloot met noodmaatregelen te helpen, bijvoorbeeld door haven- en kadegelden kwijt te schelden. „Schippers die niet weten hoe ze hun reparaties kunnen financieren, kunnen op kosten van de gemeente bij een adviesbureau terecht die hen op weg helpt om financiering te vinden”, zegt voorzitter Paul Scheffer van de Verenigde Bruine Zeilvaart Harlingen.
We moeten niet terechtkomen in een situatie waarin de operatie was geslaagd, maar de patiënt al overleden
Hij is wat sceptischer over de Unesco-ambitie. „Ik heb zelf de nominatie en erkenning van de Waddenzee als Werelderfgoed van dichtbij meegemaakt en het is een lange weg om te bewandelen. We moeten niet terechtkomen in een situatie waarin de operatie was geslaagd, maar de patiënt al overleden.”
Lees: Twintig miljoen in nieuw Fries steunpakket
Vandaag heeft ook minister Mona Keijzer (Infrastructuur en Waterstaat) een toespraak gehouden op het symposium. „Ik hoop dat ze wat positiefs kan vertellen”, zegt Heldoorn. In haar Kamerbrief van 17 februari stelde Keijzer dat de beloofde vijftien miljoen euro aan steungelden voor de bruine vloot niet eerder dan in juni wordt verdeeld. Dat komt omdat de steunregeling een „zorgvuldig traject” is dat „maatwerkbeoordeling” vergt, „zodat het geld bij de juiste ondernemer terechtkomt”. Dat traject wordt door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland uitgevoerd.
Ramp is niet te overzien
„Het is duidelijk dat het op ontoelaatbare wijze steeds maar weer wordt uitgesteld”, zegt Heldoorn. „We hebben een paar keer in het proces op het punt gestaan om er met onze ambtelijke delegatie uit te stappen, maar daar hebben onze leden ook geen belang bij. We moesten telkens maar weer gegevens aanleveren en nu worstelen ze er in Den Haag nog steeds mee.”
Duitse groepen die vorig jaar nog vouchers accepteerden, eisen nu hun geld terug. Want het wordt ’m dit jaar ook niet
De ramp voor de chartervaart is niet te overzien, meent Heldoorn. De motorpassagiersvaart, die buiten de focus van de steunregeling valt, ligt „helemaal op z’n kont”. „Duitse groepen die vorig jaar nog vouchers accepteerden, eisen nu hun geld terug. Want het wordt ’m dit jaar ook niet.”
