Achtergrond: Integratie van nieuwkomers staat bijna stil door coronacrisis

De lockdown in maart 2020 was voor iedereen in Nederland moeilijk, maar zeker ook voor nieuwkomers: zij hadden 50 procent minder contacten dan daarvoor.

Een cursist van het Haagse ROC Mondriaan zit achter een computer tijdens een les Nederlands voor anderstaligen. Nieuwkomers hebben door de coronacrisis amper mogelijkheden om hun Nederlands te oefenen

Een cursist van het Haagse ROC Mondriaan zit achter een computer tijdens een les Nederlands voor anderstaligen. Nieuwkomers hebben door de coronacrisis amper mogelijkheden om hun Nederlands te oefenen Foto: ANP

Nieuwkomers voelen zich eenzamer en hun integratie in de samenleving staat op dit moment bijna stil. Dat blijkt uit een onderzoek naar de psychologische gevolgen voor nieuwkomers tijdens de eerste lockdown. Het is uitgevoerd door een team van onderzoekers en studenten van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), de organisaties Groningen Verwelkomt en Heel Groningen helpt, en drie Syrische onderzoekers.

Waardevol

Evert Sulman is oprichter van Groningen Verwelkomt en zet zich in om het samenleven van oude en nieuwe Groningers te ondersteunen. In coronatijd is hij gestart met Heel Groningen Helpt. Dit initiatief is bedoeld om tijdens de beperkende coronamaatregelen burenhulp te coördineren voor mensen die weinig tot geen netwerk hebben.

Samen met hem zijn sociaal en cultureel psycholoog Nina Hansen van de RUG, studenten en Syrische onderzoekers nagegaan wat de ervaringen van nieuwkomers tijdens de eerste lockdown waren en wat voor hen waardevol was.

Schrikbarend

De resultaten van dit onderzoek zijn schrikbarend: tijdens de eerste lockdown hadden nieuwkomers 50 procent minder contacten. Hoewel ze online het contact met familie en vrienden uit hun land van herkomst konden houden, verloren ze het contact met Nederlandse collega’s, klasgenoten, vrijwilligers of buren. Hoe meer contacten ze verloren, des te eenzamer ze zich voelden.

Door mensen op een gestructureerde manier hun verhalen in hun moedertaal te laten vertellen, wilden ze meer inzicht in de situatie van nieuwkomers krijgen

Twee psychologiestudenten, Eline Heikamp en Helena Pünjer, hebben onder begeleiding van Nina Hansen samen met drie Syrische onderzoekers hun onderzoekaanpak ontwikkeld. Door mensen op een gestructureerde manier hun verhalen in hun moedertaal te laten vertellen, wilden ze meer inzicht in de situatie van nieuwkomers krijgen. Op basis van hun wetenschappelijke inzichten hebben ze concrete adviezen voor de praktijk ontwikkeld.

Oefenen

De interviews werden uitgevoerd door Sama Alaloush, Adham Elias Botrous, en Majd Jabbour. Zij hebben meer dan zestig Syrische mensen uit hun netwerk gevraagd om hun sociale landkaart te tekenen. Waar ze voor de pandemie dagelijks naartoe gingen zoals werk of school; met wie ze daar in contact kwamen; op welke plekken ze het gevoel kregen welkom te zijn of niet. Ook is hen gevraagd naar hun welzijn.

Nederlands spreken in het dagelijkse leven is crucialer. Nieuwkomers hebben op dit moment amper mogelijkheden om hun Nederlands te oefenen

Onderzoekster Alaloush benadrukt het belang van het leren van de taal om een plek in de Nederlandse samenleving te vinden. Taal- en inburgeringsscholen zijn deels gesloten en het onderwijs focust zich op het leren van grammatica en woordenschat. Maar het Nederlands spreken in hun dagelijkse leven is volgens haar interviewpartners crucialer. Nieuwkomers hebben op dit moment amper mogelijkheden om hun Nederlands te oefenen.

Lees ook: Gemeenten niet gerust op uitstel inburgeringswet

Jabbour concludeert dat mensen die in Groningen wonen graag Nederlanders willen ontmoeten die dezelfde talenten en interesses hebben. Dit verbindt en kan helpen om van elkaar te leren, zodat nieuwkomers zich makkelijker kunnen oriënteren en soepeler doorstromen naar de arbeidsmarkt. Maar mensen die op het platteland wonen, hebben vooral behoefte om Nederlands te spreken. Ze gaven duidelijk aan dat ze graag deelnemen aan sociale bijeenkomsten om zo hun plek in de lokale samenleving te vinden en mee te doen.

Aanbevelingen

Op basis van hun resultaten heeft het team twee hoofdaanbevelingen voor gemeenten en de overheid, organisaties en vrijwilligers. Zorg voor mogelijkheden waardoor nieuwkomers in contact kunnen blijven en nieuwe Nederlandse medeburgers kunnen leren kennen. Dit kan ook in deze tijden via online-ontmoetingen of activiteiten buiten, zoals Walk and talk.

Sommige nieuwkomers zijn bang voor afwijzingen of zijn onzeker over de manier waarop ze contacten moeten initiëren. Door trainingen en gesprekken kunnen nieuwkomers gesteund worden om ontmoetingen aan te gaan.

Nieuw in Fryslân: Gelukkig zijn de scholen weer helemaal open

Ik denk dat het goed ging, een paar namen had ik niet onthouden Het blokuur Nederlands begon met het bijwerken van de schoolmap. Nieuwe stencils met opdrachten worden uitgedeeld en perforators gaan rond. De leerlingen krijgen er de tijd voor hun spullen te ordenen, want ook dat is een belangrijk onderdeel van de les, legt De Jong uit.

Nieuws

menu