Dit is de beste foto van 2021: Amber Bracken wint de World Press Photo met haar beeld van herdenkingskruizen voor inheemse kinderen in Canada

Op de winnende World Press-foto is in de berm langs de weg een aantal kruizen te zien waaraan jurkjes zijn opgehangen. Ze wapperen in de wind, ter nagedachtenis aan de kinderen die zijn overleden in de Kamloops Indian Residential School, een van de katholieke onderwijsinstellingen in Canada waar inwonende inheemse kinderen soms met harde hand werden ‘beschaafd’.

Volgens het juryrapport is dit een foto die gelijk in iemands geheugen staat gegrift. ‘Het triggert een soort zintuiglijke reactie. Ik kan de stilte in deze foto bijna horen, een stil moment van wereldwijde afrekening voor de geschiedenis van kolonisatie. Niet alleen in Canada, maar over de hele wereld.’

Gedurende 165 jaar, tot in 1996, werden ongeveer 150.000 inheemse kinderen gescheiden van hun families en gedwongen naar de kostscholen te gaan om zich aan te passen aan de cultuur van de witte bewoners van Canada. Ondervoeding en fysiek en seksueel misbruik waren schering en inslag.

Culturele genocide

Een Canadese Waarheids- en Verzoeningscommissie stelde in 2015 in een rapport dat veel van de leerlingen fysiek en seksueel werden misbruikt, dat ze hun tradities niet mochten beoefenen en hun taal niet konden spreken. Het rapport sprak van een ‘culturele genocide’.

Sinds vorig jaar mei meer dan duizend anonieme graven bij de scholen zijn gevonden, is er veel aandacht voor de misstanden. Fotograaf Bracken schoot het winnende beeld bij een school waar inheemse kinderen gedwongen werden westerse waarden te leren. De foto is vorig jaar gepubliceerd in The New York Times .

Excuses van de kerk

Na de ontdekking richtte veel woede zich op de Rooms-Katholieke Kerk. Het leidde er onder meer toe dat in kerken in brand werden gestoken. De Canadese bisschoppen beloofden dan ze dertig miljoen Canadese dollar (20,3 miljoen euro) vrijmaken ter ondersteuning van initiatieven voor overlevenden van internaten voor inheemse kinderen.

Vorige week heeft paus Franciscus excuses aangeboden voor de rol van de Rooms-Katholieke Kerk bij de misstanden. Hij vroeg vertegenwoordigers van de inheemse gemeenschap in Canada die op bezoek waren in Vaticaanstad om vergeving voor het aangedane leed. Daarbij beloofde de paus dat hij op bezoek komt in Canada. De verwachting is dat hij in juli gaat. Inheemse leiders van onder meer de Inuit willen graag dat de paus excuses aanbiedt op Canadees grondgebied.

Alle winnende foto’s zijn vanaf volgende week vrijdag te bezichtigen in De Nieuwe Kerk in Amsterdam. De expositie duurt tot 14 augustus.