Behoefte aan livemuziek wordt alleen maar groter

De laatste keer dat Pruiksma een groot concert bijwoonde was in augustus. Toen genoten 130 mensen twee dagen lang in de Broerekerk van Bolsward van het uitgestelde bevrijdingsconcert Tiid , dat hij georganiseerd had. Er werd toen onder meer een stuk van Messiaen opgevoerd: Quatuor pour la fin du temps . Na afloop kwamen veel toehoorders naar Pruiksma toe om hem te vertellen dat ze er behoefte aan hadden om weer eens livemuziek te horen. ,,Dat hat my doe fernuvere”, zegt Pruiksma. ,,Live muzyk hearre is dus hiel oars as in cd opsette of online wat belústerje.”

Muziek brengt de verbeelding bij mensen op gang, stelt Pruiksma. ,,Mear as by oare keunstdisiplines bringt it jo yn in oare wrâld. It makket jo mind riker en jo sosjale libben. As muzyk, livemuzyk, der net mear is, dan jout dat leechte. In leech bestean. Jild fertsjinje is moai en jild op de bank hawwe ek, mar de rykdom fan in beskaving kinst net yn jild útdrukke. Dan telle oare saken. Wat meitsje de kultuermakkers, de muzikanten, de sjongers, de byldhouwers, de skilders? En hoe wurde dy betelle? In kasjêre yn it teäter fertsjinnet mear as in muzikant of sjonger dy’t in konservatoarium-oplieding dien hat en in poadium-útfiering fersoarge hat. Dat jout dochs te tinken. De oerheid jout no in protte stipe oan teäters, musea, oan in bult stiennen, mar de zzp’ers yn de keunst moatte it mei minder dwaan.”

In kasjêre yn it teäter fertsjinnet mear as in muzikant of sjonger dy’t in konservatoarium-oplieding dien hat

Naar aanleiding van de reacties die Pruiksma in augustus kreeg op zijn concert in de Broerekerk kwam hij met het idee om een coronaproof kerstoratorium op te zetten. Hij had toen net een groot werk af voor groot orkest en koor, maar zag wel aankomen dat dat niet haalbaar zou zijn deze Kerst. Vandaar dat hij in allerijl begon met een bescheidener versie met een piano, cello, harmonium en met dertien zangers. De première zou in het Koepeltheater in Leeuwarden zijn op kerstnacht en de volgende dag zou er nog een uitvoering zijn in de Gertrudiskerk in Workum. In totaal zou er 150 man publiek moeten zitten om uit de kosten te kunnen komen. ,,Ik haw lang hope hân dat it trochgean koe, mar sûnt dizze wike hawwe wy it spitigernôch ôfblaze moatten. Hiel jammer. It publyk hat der behoefte oan.”

De extra vrije tijd die Pruiksma nu heeft, gebruikt hij om volop te componeren. Hij werkt nu aan een zevendelig stuk, Ofskie genaamd, aan de hand van Friese gedichten die Aggie van der Meer uit Bolsward schreef naar aanleiding van de zeven delen van het Requiem van Fauré.

Thuisstudio

Koren en korpsen die normaal gesproken een drukke decembermaand hebben, zitten nu werkloos thuis. Vooral verenigingen die afgelopen jaar een jubileum hadden kunnen vieren, besluiten om komende week toch wat te ondernemen.

Een van die koren is gospelkoor New Creation, dat vijftig jaar geleden in Joure werd opgericht. De laatste jaren opereert het als regiokoor en repeteert het in de Goede Herderkerk in Heerenveen. Alle jubileumactiviteiten gingen dit jaar niet door, maar er komt wel een online-kerstproject, vertelt Everline Bruining, manager van het koor. ,,Normaal gesproken is december een maand met veel optredens waarin het goede nieuws van de komst van Gods zoon naar deze wereld wordt gebracht. Dat wilden we niet ongemerkt voorbij laten gaan”, zegt Bruinink.

De 35 zangers en zangeressen hebben de afgelopen weken in een thuisstudio in Joure alle partijen in groepjes van twee ingezongen. Deze worden gemonteerd tot een gezamenlijke productie. Eerder maakte het koor opnames in de Broerekerk in Bolsward waar het koor playbackte op anderhalve meter van elkaar. Beeld en geluid worden samengevoegd en vanaf komende maandag wordt in de aanloop naar Kerst elke dag een lied online gezet op sociale media. Een koorlid leidt elk nummer kort in. Thema van het alternatieve kerstproject is Christ Be Born In You . Het zijn allemaal Engelstalige liedjes. ,,Kunnen we toch een creatieve invulling kunnen geven aan onze missie”, legt Bruinink uit.

‘Jingle Bells’

Bij Excelsior in Ouwsterhaule komt men in het jaar dat de fanfare groots het 75-jarig bestaan zou vieren ook met een online-project. Alle 48 leden maakten een filmpje van hoe ze Jingle Bells spelen. Een korpslid gaat al deze stukjes tot een geheel verwerken, dat komende week online wordt gezet. Het is het enige wapenfeit van Excelsior dit jaar met Kerst, vertelt voorzitter Einte Faber. Dit jaar zou de fanfare voor de 54e keer de kerstnachtdienst in Sintjohannesga begeleiden, maar dat is afgeblazen. Faber zou in zijn woonplaats Oudehaske met nog enkele muzikanten eveneens op kerstmorgen spelen, maar ook dit kerstgebeuren gaat niet door. ,,Wy meie mar mei twa minsken by elkoar wêze. Dus wy sykje elkoar mar net op”, laat Faber, die es-bas speelt, weten.

Door de coronacrisis hebben zeker drie leden Excelsior verlaten. ,,Se hiene der gjin nocht mear oan. Foar minsken dy’t al in bytsje op de wip sitte, is sa’n krisis oanlieding om te betankjen”, aldus Faber. Voor het komende jaar heeft Excelsior nog niks opgezet. ,,Wy kinne alle jubileumaktiviteiten wol trochskowe, mar wy witte net hoe’t it komt. As wy no alles wer opsette en wy moatte it letter wer ôfkitse, dat is skande.”

Fanfare Advendo uit Boksum, Blessum en Deinum is ook enkele leden kwijtgeraakt als gevolg van de coronacrisis, vertelt Thom Miedema. ,,Se ûntdutsen dat in frije freedtejûn wol hiel aardich wie en dêrom binne se opholden”, verklaart hij. De animo van de leden om bij activiteiten een bijdrage te leveren, is ook gering. Zo stond er een kerstkuier gepland in Deinum op 24 december waarbij enkele muzikanten onderweg aan het ‘planetenpad’ zouden spelen, maar vrijwel niemand wilde spelen. ,,In soad minsken binne skruten. Se hawwe âlden en as dêr op besite geane, dan wolle se der wis fan wêze dat se net besmet binne. Ek binne de measte fan ús leden net wend om yn in ensemble te blazen. Dat moat earst ek wenne. Dat spilet hiel oars as yn in grut korps.”

Gospelduo

Het gospelduo Reprise in Time mag over drukte in deze tijd van corona niet klagen, verklaren Peter en Itske Brakels uit Gauw. Omdat koren en korpsen nu niet handig zijn in een kerkdienst, maar een duo wel hebben ze de laatste tijd volop aanvragen. Komende zondagavond staan ze in Scharsterbrug en op kerstavond in het kerkje van Suwâld. ,,Sjonge docht in minske goed. Wy binne bliid dat mei syn twaën noch hieltyd sjonge kinne, ta Gods ear.”