Kunstenaars werken altijd al in quarantaine
Dichters sloegen massaal aan het dichten toen in Nederland de intelligente lockdown werd afgekondigd, maar hoe is dat met andere kunstenaars? Albert Oost van galerie ‘melklokaal’ in Heerenveen ging bij zestien kunstenaars in het Noorden langs en polste de stemming.
The 7th, from series ‘please poke the bear’ (acryl op doek) van de Litouwse kunstenares Kamilė Česnavičiūtė die momenteel in Groningen werkt. Foto: Melklokaal
Of kunstenaars zich erg laten beïnvloeden door de coronacrisis? Eigenlijk niet zo, vindt Oost. Ze bevinden zich altijd al in een soort quarantaine-situatie. ,,Se wurkje meastal yn thúsisolaasje”, merkt hij op. ,,Al is it wol sa. It is krekt as by alle minsken; de iene hat der mear ûnder te lijen as de oare.”
Voor Oost is de coronacrisis wel aanleiding om iets speciaals te doen. De geplande expositie van Machteld van Buren uit Marrum is afgeblazen. Daarvoor in de plaats is een groepsexpositie gekomen met werk van zestien kunstenaars. Afgelopen zondag was de opening van immuun , zoals de tentoonstelling heet. ,,Der kaam mar in hantsjefol minsken”, treurt Oost. ,,Folle minder as wy oars wend binne. Minsken geane de doar noch net út. Mar online litte wy meikoarten fan alles sjen.”
As je mei keunst dwaande binne, moatte je der yn leauwe. It freget ek opoffering
Oost vond het voor Van Buren sneu dat haar expositie zou onder-sneeuwen in coronatijd. ,,Ha je in jier nei in eksposysje ta wurke en komt der net ien. Dus har wurk is dit neijier te sjen. Ik tocht: hoe soene keunstners omgeane mei dizze sitewaasje.”
Het merendeel is op de oude voet verder gegaan, constateert Oost. Een enkeling maakte nieuw werk geïnspireerd door de crisis en bij sommigen vond hij bestaand werk dat prima paste in de coronacultuur. Erg onder de indruk is Oost van een schakering van kettingen van multidisciplinair kunstenaar Akmar Nijhof uit Zorgvlied. Het kunstwerk is in totaal 7,5 meter lang. Het begint bij een grote, dikke scheepsketting en eindigt met een heel fijn kettinkje van achttien karaats goud, dat nauwelijks zichtbaar is. ,,Dit wurk hie se twa jier ferlyn makke, mar ik fyn it wol hiel moai by dizze tiid pasjen. Wat hiel lyts is kin hiel grut wurde, mar oarsom ek.”
Vaccin
Volgens Oost biedt kunst nieuwe beelden, gedachten en verwondering aan die de werkelijkheid en het leven groter en rijker maken. Het bijzondere van de expositie immuun is dat de werken ook allemaal online te zien zijn inclusief geluids- en beeldfragmenten van de kunstenaars. Het videootje met uitleg mocht maximaal een minuut lang zijn. ,,Mar ja, dêr hâlde keunstners har net altyd oan”, weet Oost. Eind deze week moeten alle video’s online staan.
Musea zijn klaar voor heropening, maar wel minder dagen open
Museum Dokkum hanteert de reguliere openingstijden, ook al moet het museum het doen met vier baliemedewerkers minder. ,,Andere vrijwilligers zijn graag bereid iets extra's te doen, zo vullen we de gaten op", zegt vaste baliemedewerker Sietske Visser. ,,We hebben ontzettend veel zin om weer publiek te verwelkomen."
Een kunstwerk dat speciaal gemaakt is in de lockdownperiode is afkomstig van Jochem Hamstra uit Groningen. Deze in Heerenveen geboren kunstenaar maakte een object van een Jezus-beeldje dat hij had gekocht bij de kringloop en een op straat gevonden verfkwast. ,,It is wat tafallich ûntstien”, legt Hamstra uit. ,,As je mei keunst dwaande binne, moatte je der yn leauwe. It freget ek opoffering. It is in iensum bestean. Finansjeel is it ek ûnwis. Foarhinne hiest noch wol streamingen en dêr koest dy by oanslute, mar hjoeddedei kin alles. It is dêrtroch ek hiel yndividualistysk. Dit wurk fan my jout de twivel oan. Sil ik trochgean? Wat no?” Op immuun is verder een werk te zien van de jonge uit Litouwen afkomstige Kamile Cesnaviciute, die in 2018 afstudeerde aan Minerva in Groningen. Het is een absurdistisch beeld dat volgens Oost prima het huidige tijdsbeeld weergeeft. De zomerexpo is nog tot en met 28 juni te bewonderen in de voormalige zuivelfabriek Jagtlust in Heerenveen.
