Boeren op ontdekkingstocht voor meer natuurwaarde

Volgens Albert van der Ploeg, voorzitter van agrarisch collectief Noardlike Fryske Wâlden, kan er door het nieuwe Europese gemeenschappelijke landbouwbeleid (GLB), dat in 2023 in werking treedt, stappen worden gezet naar een meer natuurinclusieve landbouw, maar dan moet het voor boeren wel duidelijk zijn wat het beste bij hun bedrijf past. ,,Nu krijgen boeren een basispremie. Die wordt vanaf 2023 in fases afgebouwd. Daar komen ecoregelingen voor in de plaats. Voor die steun moet een boer wel wat doen.”

Lees ook: Opinie: Weg gemeenschapsgeld, weg weidevogels

Dat de ecovergoedingen slechts kostendekkend zijn, vindt Van der Ploeg een gemiste kans. ,,Als er een extra verdienste op zat, wordt het voor een boer veel aantrekkelijker. Maar bij samenwerking met bijvoorbeeld de gemeente, andere boeren of It Fryske Gea krijg je een wel bonus. Samenwerking kan zorgen voor een groter effect, dus een robuuster landschap.”

Verschil in motivatie

Hoe? Zo! is een gezamenlijk project van de agrarische collectieven Noardlike Fryske Wâlden, Groningen West en Midden Groningen. Er doen zowel biologische als gangbare boeren mee, die geen ervaring hebben met natuurinclusieve landbouw. Ook is er gekozen voor zo veel mogelijk verschillende gebiedstypen.

De motivatie van de deelnemers verschilt volgens Van der Ploeg sterk. ,,De een hoopt met deelname al een voorsprong te hebben bij de invoering van het nieuwe GLB, voor de volgende is het nieuwsgierigheid naar wat er allemaal mogelijk is. Maar ook boeren die al langer natuurinclusief werken doen mee.”

Je ziet het effect vooral in het voorjaar. Dan komen er veel bijen en vlinders af op de bloeiende bloemen en kruiden

In het werkgebied van de NFW zal vooral worden gekeken naar de houtsingels en slootonderhoud. Melkveehouder Jappie Hooisma uit Kootstertille is een van de deelnemers. Naast perceelrandenbeheer heeft hij een zogeheten saladebuffet met kruidenrijk grasmengsel ingezaaid. Onderhoud van het coulisselandschap doet hij al dertig jaar. Een strook van drie meter langs de elzensingels en boomwallen wordt niet bemest en later gemaaid. ,,Het is goed voor de biodiversiteit. Je ziet het effect vooral in het voorjaar. Dan komen er veel bijen en vlinders af op de bloeiende bloemen en kruiden”, zegt Hooisma.

Geen verleden tijd

De komst van het nieuwe GLB wil niet zeggen dat het intensief boeren op termijn verleden tijd is, stelt Van der Ploeg ,,Je mag zelf weten of je meedoet met de ecoregelingen. Als die heel ingewikkeld worden en je kunt als intensieve boer met de huidige bedrijfsvoering rondkomen, dan staat niets je in de weg op de oude voet door te gaan. Al moet je je natuurlijk wel gaan houden aan bijvoorbeeld stikstofregelingen.”

Blijken de regelingen voor de boer te ingewikkeld dan houdt de EU geld over, en worden geen stappen gemaakt

In heel Nederland zijn in totaal zeven proefprojecten opgezet. De deelnemers mogen zelf bepalen welke ecologische maatregelen ze treffen. Hun bevindingen gaan als advies naar het ministerie van Landbouw en de waterschappen, die ze vervolgens gebruiken voor de Nederlandse uitwerking van het Europees beleid. Het is vervolgens aan Brussel deze invulling goed te keuren. ,,Blijken de regelingen voor de boer te ingewikkeld dan houdt de EU geld over, en worden geen stappen gemaakt wat betreft de biodiversiteit. Maar doordat de basispremie wordt afgebouwd kan het nieuwe GLB voor een robuuster landschap zorgen.”

Een schoon boerenerf hoeft niet zo ingewikkeld te zijn

Yn de soarch hawwe se ek neat oan allinnich it applaus. Hoe fertaalst wurdearring? Tsja, dochs yn jild En uiteindelijk gaat het ook om een stukje waardering, maar dat geldt voor veel meer sectoren. ,,Yn de soarch hawwe se ek neat oan allinnich it applaus. Hoe fertaalst wurdearring? Tsja, dochs yn jild.