Met Onze Markt bepaalt consument zelf wat er in het winkelschap komt
Boeren krijgen een eerlijke prijs voor hun producten, consumenten bepalen hoe die in de supermarkt komen. Dat is het idee van Onze Markt, een initiatief van Minne Baukema, Simon Schilt en Hester Schilt.
De initiatiefnemers van Onze Markt verwachten voor de zomer met eigen aardappelen in de winkel te liggen. Vanaf links: Minne Baukema, Hester Schilt en Simon Schilt. Foto: Janna Beer
Het principe achter Onze Markt is simpel. Consumenten kruisen in een online vragenlijst aan waar bijvoorbeeld een pak melk aan moet voldoen wat betreft herkomst, productiemethode, verpakking en andere wensen. Tegelijk zie je wat die wensen voor de prijs betekenen. De meeste stemmen bepalen welke melk onder de naam Onze Markt in de schappen komt.
Ze kwamen met een omweg op het idee, vertelt Rotterdammer Minne Baukema (24), wiens ouders uit Oudemirdum en Balk komen. ,,Op een fietstocht met mijn vriend Simon Schilt naar Georgië viel het ons op voor hoeveel vervuiling al het verpakkingsmateriaal van boodschappen zorgde. Dat wilden we eenmaal thuisgekomen aanpakken. Maar toen we ons in de dagelijkse boodschappen verdiepten, bleek de weinig transparante markt en de lage prijs die boeren voor hun producten krijgen een urgenter probleem.”
Groot fenomeen
Bij een speurtocht op internet stuitten ze op het Franse initiatief C'est qui le patron? (wie is de baas?). ,,Daar is het al een groot fenomeen. Producten als melk, eieren en bloem staan in diverse Franse supermarkten in de schappen. En een supermarktreus heeft plannen om er het huismerk van te maken.”
Ik denk dat een forse groep gewoon naar de supermarkt wil voor de boodschappen maar tegelijk ook beter wil weten wat ze kopen
Wie direct van de boer wil kopen kan in Nederland terecht bij initiatieven als De Streekboer en Hofweb. Toch denkt Baukema dat hun initiatief nut heeft. ,,Dat soort initiatieven werken om de supermarkten heen, wij proberen het systeem van binnenuit te veranderen. Bovendien vinden veel mensen kopen bij de Streekboer of in Rotterdam bij Rechtstreeks omslachtig. Ik denk dat een forse groep gewoon naar de supermarkt wil voor de boodschappen maar tegelijk ook beter wil weten wat ze kopen en 10 tot 15 cent meer voor een product over hebben zodat boeren een goed inkomen krijgen.”
Aardappelen
Een voordeel van hun aanpak is volgens Baukema dat gebruik wordt gemaakt van bestaande distributiekanalen van de supermarkten. ,,Voor hen verandert er in feite niets, alleen kopen ze producten in die een groep mensen graag in de winkel ziet.”
Voor supermarkten verandert er in feite niets, alleen kopen ze producten in die een groep mensen graag in de winkel ziet
Het eerste product dat Onze Markt onder eigen naam in de winkel wil hebben is aardappelen. Er is contact met aardappelverwerker Nedato uit Oud- Beijerland. Via dat bedrijf lopen lijntjes naar een paar supermarkten waarvan Baukema de naam nog niet kan noemen.
Lees ook: Met een tuintegel naar Kollum voor meer biodiversiteit
Naast een betere prijs voor de boer gaat van elk product 5 procent naar Onze Markt. ,,Deze marges worden door C’est qui le patron en andere navolgers van het concept gehanteerd.”
Genoeg slagkracht
Om met succes de Onze Markt aardappelen in de super te krijgen moeten er minimaal 10.000 mensen de vragenlijst hebben ingevuld. ,,Dan heb je genoeg slagkracht om naar een supermarkt te stappen en te zeggen: ‘Kijk eens, voor dit product bestaat een markt’.”
We zijn nog maar twee en een halve maand online. Ik verwacht dat we vlak voor de zomer met onze eigen nieuwe aardappelen in de winkels liggen
Op dit moment hebben zo’n 700 mensen aangegeven de lijst in te willen vullen. ,,Dat lijkt nog bescheiden maar we zijn nog maar twee en een halve maand online. Ik verwacht dat we vlak voor de zomer met onze eigen nieuwe aardappelen in de winkels liggen.”
Duurzamer boeren is voor iedere boer weer anders
Voor melkveehouder Harmen van der Bij in Aldeboarn is het duidelijk. Hij is overgeschakeld van een gangbare naar een biologische veehouderij en voorziet dat de landbouw in de toekomst veel meer rekening moet houden met wensen van de maatschappij om meer te doen met de natuur.