Een vriezer is een schatkamer op -18 graden. Hij heeft zo veel te bieden, maar je moet hem wel op tijd leegmaken | Weekendrecept

Schipholgans met saus van zwarte bessen. Foto: Lone Aarup Poulsen
Vandaag is het een jaar geleden dat ik mijn eerste volwassen vriezer aangeschafte. Die staat zachtjes te brommen in mijn woonkamerkast. Mijn Amsterdamse keukentje is te klein voor dat soort luxe en om voor een ijsklontje hijgend drie steile trappen naar zolder op te lopen, leek mij geen oplossing voor de lange termijn.
De nieuwe vriezer vraagt meer discipline van mij dan ik had verwacht. Vóór het invriezen moeten restjes eerst afkoelen, bessen worden gewassen en groenten worden geblancheerd. Alles moet zorgvuldig worden ingepakt in daarvoor bedoelde bakjes en zakjes, gelabeld met naam en datum. Toch is binnen drie tot twaalf maanden de smaak verdwenen, de textuur veranderd, de kleur vervaagd, de voedingswaarde verloren en is het allemaal voor niets geweest. Puf!
Voorraad
Mijn moeder van 78 jaar kijkt daar niet van op. Met haar manshoge vrieskast zou het hele dorp een sneeuwstorm kunnen uitzitten zonder honger te leiden. Haar vriezer telt zes laden: één voor brood (alvast in plakjes gesneden), één voor vis en vlees (waaronder een achterham van een heel varken dat ze met vrienden heeft gedeeld), één voor groenten en kruiden (doperwten, dille en het groene van prei voor in de soep), één voor bessen (kersen, bramen en zwarte, blauwe en rode bessen uit de moestuin) en één voor restjes en maaltijden (mijn moeder gooit niets weg en kookt vooruit). De bovenste la is voor het invriezen van voedsel voordat het wordt verplaatst naar de juiste la, mét naam en datum erop.
De vrieskist van een vriendin blijkt bijzonder vol voor iemand die tegenover een supermarkt woont. Ze vertelt dat sinds ze kinderen heeft, het haar een veilig gevoel geeft om altijd iets in de vriezer te hebben. De ene helft van haar vrieskist zit vol gemaksvoedsel voor de kinderen (lekkerbekjes, gehaktballetjes en loempia’s die in de aanbieding waren). In de ander helft zit een indrukwekkende verzameling exotische ingrediënten ( dumplings , gyoza , stoombroodjes, lotuswortel en dunne lapjes vlees voor in een hotpot). Ze kookt graag Chinees.
Daarentegen is het vriesvak van een andere vriend van mij, een vrijgezelle man van in de vijftig, leeg. Op twee pizza’s margherita en een fles wodka na.
Smaakarchief
Zelf kook ik zoveel mogelijk met verse producten uit het seizoen en probeer ik de vriezer alleen te gebruiken wanneer het echt nodig is. In mijn vriezer zitten vooral zelfgemaakte bouillons die ik gebruik als basis voor sauzen en soep. Ook vries ik ingrediënten in waar je moeilijk aan kunt komen: citroenthijm, vlierbessen en wild van de jager. En volop citroenen. Een collega gebruikt veel citroenschil in haar bakwerk en vriest daarna de vruchten zonder schil voor mij in. Ik maak er verrukkelijke marmelade van die ik verkoop op de markt.
Toch gaat het soms mis. Onder in de laden vind ik schatten die ik totaal vergeten ben. Ik vind een uienbouillon uit april 2022 die 56 uur lang is ingekookt en die ik heb bewaard voor een speciale gelegenheid. Er ligt een potje met wildgeplukte daslookpesto, ook een jaar oud, en een bak zonder label met iets roods erin dat ik blijkbaar zo bijzonder vond, dat ik dacht dat ik nooit zou vergeten wat het is of wanneer ik het heb gemaakt. Nu smaakt het allemaal naar niets en zit mijn prullenbak er vol mee.
Straks staan de marktkramen weer vol sappige en knapperige lentegroenten. Dan ga ik niet gauw even iets uit de vriezer halen. Daarom heb ik me voorgenomen om de komende weken te proberen de inhoud van mijn vriezer op te maken. Ik begin met het ontdooien van een bijzonder stuk vlees: gerookte Schipholgans. Daarbij maak ik een saus bij van een zakje zwarte bessen uit de moestuin van mijn moeder. Smakelijk eten!
instagram.com/shecamefromnorth
Schipholgans met saus van zwarte bessen
Ingrediënten
voor 4 porties
Ganzenborst:
• 2 gerookte ganzen- of kippenborsten
Saus:
• 150 gram zwarte bessen
• 1 eetlepel gemalen venkelzaad
• 50 milliliter ahornsiroop
• snufje zout en peper
Knolselderijpuree:
• 1 knolselderij (mediumgroot)
• 125 milliliter verse slagroom
• 2 eetlepels roomboter
• snufje zout en peper
1. Verwarm de zwarte bessen met een eetlepel water in een sauspan tot de bessen ontdooien en de consistentie krijgen van jam. Kook ze niet tot pap, zorg dat er een paar bessen heel blijven. Roer de ahornsiroop erdoorheen. Voeg het gemalen venkelzaad toe, proef en voeg eventueel nog een beetje toe. Voeg een klein beetje zout en peper toe. Zet weg tot gebruik.
2. Schil de knolselderij. Snijd in blokjes en kook met 100 milliliter water 15 minuten. Breng in een pan de slagroom aan de kook. Meng de room en de boter door de knolselderij. Mix met een staafmixer alles tot een romige puree en breng op smaak met zout en peper.
3. Snij de ganzenborst in dunne plakken en leg in z’n geheel op een serveerbord. Warm de saus even op en leg deze naast de ganzenborst. Serveer met de knolselderijpuree in een schaal.
Schipholgans
Op Schiphol vormen wilde ganzen een gevaar voor de luchtvaart en ze worden er een deels afgeschoten. Gelukkig zijn er poeliers die de plaagdieren omtoveren in ware delicatessen. Ze kopen het ganzenvlees op en verwerken het in vleeswaren zoals gerookte ganzenborst (online bevroren verkrijgbaar).