Opinie: De dodelijke klap die hopelijk nooit komt

Vanaf 1 juli mag je niet meer appen op je fiets. Doe je dat wel, dan kan 95 euro boete het gevolg zijn. Laat ik het maar direct zeggen. Ook ik heb weleens op de fiets gebeld of geappt. Even stoppen om veilig te bellen, deed ik niet altijd.

Dat veranderde in 2012. Ik kwam toen als politieman, als chef van dienst, bij een dodelijke aanrijding. Een meisje op haar fiets had, terwijl ze bezig was met haar mobiel, niet goed opgelet. Ze werd aangereden door een auto. Druk met haar smartphone, even niet opletten en pardoes eindigde haar leven.

Appen op de fiets

Appen of bellen op je fiets, het lijkt zo onschuldig, maar dat is het dus niet. Het noodlot ligt als een sluipmoordenaar op de loer. Die aanrijding was voor mij een wake-upcall. Appen en bellen op de fiets is voor mij sindsdien passé.

Enkele cijfers: in Noord-Nederland vonden vorig jaar 52 dodelijke aanrijdingen plaats. Landelijk vielen er in 2018 liefst 11 procent meer verkeersdoden dan een jaar eerder. Een deel van de betrokkenen bij deze dodelijke verkeersongevallen belde niet handsfree, was aan het appen of bezig met een sociaal medium. Elke ernstige aanrijding is er één te veel. Het aanstaande verbod voor appende fietsers kan volgens mij bijdragen aan het verminderen van het aantal verkeersdoden.

Waarom dan toch deze blog? Omdat mensen de gevaren van appen in het verkeer nog steeds behoorlijk onderschatten. Ik zie dagelijks fietsers op het schermpje van hun mobiel kijken en dus niet letten op het verkeer. Uit ervaring weet ik dat ernstige of dodelijke aanrijdingen veel impact hebben. Allereerst voor het slachtoffer zelf, de directe nabestaanden, de betrokken verkeersdeelnemers en getuigen.

Vergeet daarbij niet dat dodelijke aanrijdingen ook veel indruk maken op hulpverleners. Voor agenten met name omdat zij het slechtnieuwsgesprek moeten voeren met de familie. Dat zijn heftige, verdrietige en pijnlijke gesprekken. Je staat dan met knikkende knieën en lood in je schoenen bij de deur van de ouders van een overleden kind. Na aanbellen is het wachten totdat de deur geopend wordt.

Onverteerbare boodschap

Aan nietsvermoedende mensen moet je het afschuwelijkste nieuws overbrengen: ,,Uw dochter is bij een aanrijding om het leven gekomen.” Als is gebleken dat hun kind een aandeel heeft gehad in de oorzaak van het ongeval, dan is dat heel moeilijk om te vertellen. Een onverteerbare boodschap voor de betrokken familie. Slechtnieuwsgesprekken en het verdriet bij mensen wil je als politieagent heel graag voorkomen.

Vanaf 1 juli mag je als fietser niet meer appen in het verkeer. Een goede zaak! Toch zie ik dagelijks nog appende fietsers. Zij zien de gevaren niet. Daar gaat mijn blog ‘De dodelijke klap die hopelijk nooit komt... ‘ over. https://t.co/UZfkbm4v6h

— Paul Heidanus (@HeidanusPaul) May 29, 2019

Een schot in de roos vond ik de invalshoek van dichter Esther Naomi Perquin over dit gevoelige onderwerp: ‘Hoe meet je de zwaarte van de klap die nooit kwam?’ Zij doelde op de vele acties en handelingen van de politie, die ervoor hebben gezorgd dat nare dingen konden worden voorkomen. Vaak weten we niet wat we door ons politiewerk hebben weten te voorkomen. Het onzichtbare effect van onze inspanningen. Wat hebben we al voorkomen met de vele dagelijkse verkeerscontroles? Wat voorkomen we vanaf 1 juli door appende fietsers te controleren en te bekeuren? We zullen het niet weten.

Overtreding

De overtreders denken mogelijk bij het zien van de bekeuring aan de gevolgen voor hun portemonnee. Je kunt ook anders naar die bekeuring kijken. Dat je je bijvoorbeeld realiseert onverstandig te hebben gehandeld. Onverstandig naar jezelf, maar ook naar andere verkeersdeelnemers.

Ik doe een appel op jou als (brom)fietser of automobilist. Ga alsjeblieft niet appen in het verkeer. Doe je het toch en krijg je een bekeuring bij een verkeerscontrole, dan helpt het besef dat het noodlot mogelijk op de loer heeft gelegen. Onderstaand gedicht verwoordt het noodlot, dat bij appen in het verkeer op de loer ligt, krachtig:

Een hand op haar telefoon

De andere op het stuur

Haar ogen op haar schermpje

Haar auto op een muur

Er liggen bloemen op de plek

Waar zij haar noodlot vond

‘Liefje, ik ben bijna thuis’

Stond in het whatsappje

Dat zij als laatste verzond.

Wat zou het mooi zijn als we erin slagen om het aantal ernstige of dodelijke verkeersongevallen fors omlaag te krijgen. Dat bespaart veel ellende en verdriet in onze samenleving. Beste mensen, appen of bellen is verkeersgevaarlijk. Dit fenomeen wordt helaas enorm onderschat. Stop jij ook met appen in het verkeer? Misschien helpt het besef dat je zo een bijdrage levert aan meer veiligheid op de weg.

Paul Heidanus is communicatieadviseur/woordvoerder bij Politie Noord-Nederland