‘Om inoar tinke’ doet IJsclub Tirns al anderhalve eeuw

Een ijsclub met een sociaal gevoel. ‘Om inoar tinke’: al vanaf de oprichting van de vereniging, in 1869, staat dat hoog in het vaandel bij de IJsclub Tirns. Naast de hardrijderijen ging het in Tirns om het organiseren van feesten. Wat ontspanning in de donkere wintermaanden kon geen kwaad, zo dachten de ijsclubbestuurders.

Zaterdag viert de IJsclub Tirns weer feest. De vereniging bestaat 150 jaar en dat is reden voor een reünie voor leden en oud-leden. Een van de onderdelen van het feest is de presentatie van het jubileumboek. Het feestvieren in Tirns loopt als een rode draad door de historie van de ijsclub. Het organiseren van feesten is zelfs vastgelegd in de statuten. Als er ’s winters niet kan worden geschaatst, dan geeft de ijsclub een feest voor de inwoners van het dorp.

De vergaderingen werden bij volle maan gehouden: dan konden de leden ’s nachts over het ijs naar huis

Voor de muziek werd bijna altijd een beroep gedaan op visser Lijckle van Puievelde. Hij trad dan op met zijn viool en er werd gezongen en gedanst. ‘As Lijckle kaam mei syn fioele koe it feestfieren begjinne’, zo staat in het jubileumboek. Van Puievelde is in 1962 overleden. De viool is bewaard gebleven.

Al dat feesten stuitte op weerstand bij sommige inwoners van Tirns. Er moest meer geschaatst worden. ‘In oantal Turnser riders fan de Ysbrechtumer kant fynt dat de Turnsers mear nocht hawwe oan it feesten dan oan it riden. Se stappe op en stichtsje yn 1907 de IJsclub Ysbrechtum. De iisklub yn Ysbrechtum is oprjochte trocht Turnser dissidinten’, valt in het boek te lezen. Tegenwoordig is iedereen in het dorp weer lid van de ijsclub. De vereniging telt zo’n 190 leden. ,,Ik soe yn Turns net ien witte, dy’t net lid is fan de iisklup”, zegt voorzitter Jacob Wiersma.

Joost Schaap rijdt laatste rondjes op eigen ijsbaan

„De moarns haw ik noch even tsien rûntsjes riden, want ik koe it net litte", zegt Schaap, zijn leven lang een fervent kaatser en schaatser. „Doe moast ik nei dokter en hearde ik dat it mis wie." Er is niets meer aan te doen, zegt Schaap, „it is 'over en uit'.

De voorzitter kan het organiseren van al die feesten wel verklaren. ,,Safolle wie der winterdeis yn Turns net te rêden. Dan wie in gesellige jûn foar de minsken in prachtich fersetsje”, zo geeft hij aan. In het jubileumboek is er voor al die feesten ruime aandacht. ‘Feestfiere sit dizze feriening yn it bloed. It feestfieren joech in gefoel fan byinoar hearren. No soene wy dat mienskipsgefoel neame’, schrijft auteur Rudy Rienstra in het jubileumboek.

Kasboeken

Alle notulenboeken van de afgelopen 150 jaar zijn bewaard gebleven. Vanaf 1878 zijn de originele kasboeken nog aanwezig. ‘Se jouwe in prachtich byld fan de iisklup troch de jierren hinne’, aldus de auteur. Het jubileumboek gaat niet alleen over de hardrijderijen en de feesten, ook de historie van Tirns komt aan bod. Zo woonden in het oprichtingsjaar 1869 in Tirns 336 mensen en dat waren er twee keer zoveel dan tegenwoordig. Tirns lag aan de drukbevaren Frjen-tsjerter Feart tussen Franeker en Sneek.

De oprichting van de ijsclub gebeurde op initiatief van kroegbaas Eelke van der Werf. Hij had in december 1869 de notabelen van het dorp daarvoor uitgenodigd. Men handelde besluitvaardig, nog dezelfde winter kwam de nieuwe club in actie. De contributie werd vastgesteld op een gulden per jaar. Voor het voorzitterschap, men sprak destijds nog van president, deed het bestuur een beroep op ‘genees-, heel- en vroedmeester’ Marginus Ledel (1815-1873). Hij zou maar een jaar in functie blijven en werd opgevolgd door onderwijzer Haye Visser.

Van de anderhalve eeuw heeft Tirns het 140 jaar moeten stellen zonder eigen ijsbaan. Voor het organiseren van wedstrijden was de ijsclub aangewezen op de Frjentsjerter Feart. Het is aan Joost Schaap te danken dat Tirns sinds 2009 aan de Pollewei, aan de rand van het dorp, een prachtige baan tot zijn beschikking heeft. In dat jaar kwam veehouder Douwe Leijenaar te overlijden. Schaap, destijds een verwoed schaatsrijder, kocht de grond en wist het voor elkaar te krijgen dat daar een ijsbaan werdaangelegd.

Afscheidsfilmpje

De baan kreeg de naam Joostema IIsbaan. Schaap is vorig jaar overleden, de uitvaartdienst vond plaats op het ijsbaanterrein. Hij had het jubileum nog graag mee willen vieren. Vlak voor zijn overlijden is er nog een afscheidsfilmpje gemaakt, dat zaterdag tijdens het jubileumfeest wordt vertoond.

Evenals bij andere ijsclubs is de belangstelling voor de vergaderingen de afgelopen jaren flink afgenomen. Dan zaten er naast de vijf bestuursleden nog vijf leden in de zaal. Met interessante sprekers zijn de vergaderingen nu aantrekkelijker gemaakt. Zo kreeg langebaanschaatser Jan Ykema de zaal van het dorpshuis voor de helft vol. In het verleden werden de vergaderingen regelmatig bij volle maan gehouden: dan konden de leden nog bij het licht van de maan over het ijs naar huis.

De laatste jaren kan nauwelijks geschaatst worden. Vorig jaar duurde de ijspret slechts een middag. ,,Doe wie it samar wer teiwaar. De lêsten riden yn it wetter”, aldus voorzitter Wiersma. ,,Dat wy de baan no krekt ûnder wetter set hawwe, seit wol wat.”