Volgens melkveehouder Piet Boer, voorzitter van de stichting Zorg om Boer en Tuinder, komt zelfdoding onder deze beroepsgroepen steeds vaker voor. Hij was gisteren, op Wereldsuïciduepreventiedag, een van de sprekers op het congres Suïcide voorkom je samen, georganiseerd door GGZ Friesland.

Herkennen

Jaarlijks maken zo’n zeshonderd Franse boeren een einde aan hun leven. In Nederland worden daarover geen statistieken bijgehouden. ,,Laten we dat wél gaan doen”, pleit Boer. ,,Onze indruk is dat zelfdoding onder boeren en tuinders toeneemt, maar getallen hebben we niet.” De nieuwe initiatieven zijn er vooral op gericht om de zogeheten erfbetreders - leveranciers, loonwerkers, de dierenarts, de accountant, vertegenwoordigers van het zuivelbedrijf - te informeren over het herkennen van en omgaan met psychische problemen bij landbouwers.

Vraag ronduit of de ondernemer aan zelfdoding denkt. En vraag door

‘Let op: boeren kunnen hun wanhoop en suïcideplannen goed verbergen’, waarschuwt het onlangs gelanceerde Stappenplan van Stichting 113 Zelfmoordpreventie. Het stappenplan, tot stand gekomen in samenwerking met de stichting Zorg om Boer en Tuinder (ZOB) en de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO), adviseert dan ook: ‘Vraag ronduit of de ondernemer aan zelfdoding denkt. En vraag door.’ Het plan komt samengevat neer op de stappen ‘signaleren - bespreekbaar maken - de weg naar hulp wijzen’.

Training

Om dat voortaan nog beter te laten verlopen, kregen veertien erfbetreders, onder wie vrijwilligers van ZOB, de zogeheten gatekeepertraining van Stichting 113. Ze leren dan hoe ze psychische problemen bij boeren en tuinders kunnen herkennen en hoe ze daarmee om kunnen gaan. ,,Het is de bedoeling dat nog veel meer erfbetreders worden getraind”, aldus Riëtte Petter, coördinator bedrijfsopvangteam bij FrieslandCampina.

Geen psychiaters

Een begripvol en luisterend oor kan al genoeg zijn, weet Boer. En wat als je een serieus risico op zelfdoding vermoedt? ,,Wij zijn geen psychiaters”, benadrukt hij. ,,Dus dan proberen we de boer via zijn familie en sociale netwerk te bewegen professionele hulp te zoeken.”

ZOB, NZO, LTO en het Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren werken momenteel samen aan het project AgroZorgWijzer. De website gaat binnenkort in de lucht en moet zowel landbouwers als erfbetreders informeren over het omgaan met psychische problemen in de sector.