Hoe corona de criminele impuls versterkte | Column Linda Terpstra
Een slachtoffer van seksuele uitbuiting in een opvanghuis in Rotterdam.
Waar het ‘coronadashboard’ melding maakt van het aantal geïnfecteerde personen, ziekenhuisopnames en doden, blijft het aantal kinderen en jongeren dat wordt uitgebuit vaak ongezien.
Online leven
Terwijl het echte leven op slot ging, floreerde het online leven; internet werd steeds meer een speelveld voor uitbuiters en criminelen. Dit heeft ertoe geleid dat (seksuele) uitbuiting steeds vaker en sneller plaatsvindt. Steeds meer jongeren – kinderen vaak nog – worden gedwongen seks te hebben tegen betaling of criminele activiteiten te verrichten, zoals stelen en het rondbrengen van pakketjes drugs. Eenmaal ingezogen in deze wereld is het voor deze kinderen moeilijk om er weer uit te komen, met als gevolg dat ze steeds verder afglijden de criminaliteit in.
Ook de nasleep van corona zal nog vele geweldsslachtoffers maken en de criminaliteitscijfers omhoog brengen. Want: de zorg moet achterstanden wegwerken, scholen die normaliter belangrijk zijn in de signalering, zijn een deel van de ‘probleemkinderen’ voor een tijd uit het oog verloren en de wijkteams die onze ogen en oren vormen in de samenleving, waren minder in de wijken te vinden. Kortom: er is minder zicht op deze jongeren en hun uitbuiters.
Criminele uitbuiting
Ik vind dit een zorgelijk beeld, gevoed door een eigen onderzoek dat we deden onder 277 scholen. Hieruit blijkt dat meer dan 55 procent van deze scholen zich zorgen maakt om criminele uitbuiting en dan vooral om leerlingen die worden gedwongen tot drugshandel. Een eerste stap op de criminele ladder, waar niemand een goed antwoord op heeft.
Er wordt in Nederland al hard gestraft en het opsluiten van mensen leidt in het algemeen niet tot minder criminaliteit. Maar wat dan wel? Hoe voorkomen we dat de jongeren van vandaag de criminelen van morgen worden? Hoe voorkomen we dat jongeren slachtoffers van mensenhandel worden. Hoe voorkomen we dat jongeren de criminele ladder beklimmen?
Als je het aan mij vraagt, moeten we criminele uitbuiting bij de wortels aanpakken. Een groot deel van de jongeren rolt het criminele circuit niet vrijwillig in. Ze worden erin geluisd of er regelrecht toe gedwongen. Dáár moeten we al ingrijpen. Dus: investeren in preventie, zorg en bescherming.
Lange adem
Fier zou Fier niet zijn als we deze uitdaging niet met beide handen aanpakken. We pionieren op dit moment met tech-bedrijven, scholen, gemeenten, politie en hulpverleningsinstanties om niet alleen criminele uitbuiting zichtbaar te maken, maar óók effectief aan te pakken. We willen voorkomen dat jongeren verstrikt raken in het criminele circuit, en de jongeren die er al wél met één been in staan, eruit halen voor het helemaal te laat is.
Dat vraag wat. Een lange adem, doortastendheid en lef. Maar dat hebben we.
Linda Terpstra is voorzitter van de raad van bestuur van Fier; landelijk expertise- en behandelcentrum bij geweld in afhankelijkheidsrelaties. Iedere maand schrijft ze een column voor het Friesch Dagblad.
