Het wagenpark van Taxi Waaksma in Kootstertille staat bijna helemaal in ruste. Het aantal ritten is deze weken teruggelopen tot maar een paar procent van het normale aantal, vertellen Martine en Jouke Waaksma van Taxicentrale Waaksma.

Vorig jaar werden zij en het bedrijf diep getroffen door het plotselinge overlijden van Rienk Waaksma. „Nei in roerige tiid hiene wy krekt de boel wer op ’e rit”, aldus Martine. „Wy seagen de takomst wer mei fertrouwen temjitte.” En nu slaat de coronacrisis hard toe, net als bij andere vervoersbedrijven.

Taxibedrijven als Waaksma moeten het normaal gesproken hebben van onder meer horecagangers, sporters en evenementenbezoekers. ,,Dat is allegear fuortfallen”, zegt Martine. Waar anders pakweg achttienhonderd ritten per dag werden gemaakt, gaat het nu om ongeveer vijftig ritten.

Daar komt bij dat de maatregelen tot nu toe precies in een periode vielen zonder feestdagen of vakanties, zegt Martine. Dat maakt dat het omzetverlies elke dag tot nu toe relatief groot was. ,,Ferfiersbedriuwen ha no dus drekt in grutte klap krigen.”

Wy ride inkeld noch mei buskes, want dan kinne sjauffeur en passazjiers ôfstân hâlde

Van de 130 taxi’s en busjes van Waaksma zijn er nog maar een stuk of tien voertuigen op de weg. „Allinnich mar buskes, want op dy manier kinne sjauffeur en passazjiers ôfstân hâlde. Mar kwa brânstof binne de buskes djoerder yn’t ferbrûk en no’t der mar sa’n pear passazjiers binne, kinne wy de ritten ek net mear sa effisjint yndiele. Wy ferfiere dus net allinnich folle minder, mar de netto opbringst fan it ferfier dat wy wol ha, is ek nochris leger as oars”, legt Jouke uit.

Wat nog wel doorgaat is het ziekenvervoer van bepaalde groepen patiënten, zoals mensen die een nierdialyse of een bestralingsbehandeling krijgen.

Intussen is daar nu het vervoer van coronapatiënten bijgekomen, vertelt Martine. ,,Dy ferfiere wy út it sikehûs wei nei hûs of nei in soarchsintrum dêr’t se fierder opknappe.” Voorbeelden hiervan zijn daarvoor klaargemaakte Alliade-locaties in Heerenveen, Beetsterzwaag en Drachten. Hiervoor moet een strikt protocol worden gevolgd en zijn specifieke taxibussen van Waaksma gereserveerd.

Een scherm scheidt de patiënt achter in de taxibus af van de chauffeur. Beide dragen mondkapjes en handschoenen. Ook zijn desinfectiemiddelen aanwezig. ,,It is fansels in nuvere gewaarwurding foar ús sjauffeurs, mar wy binne tagelyk bliid dat wy dit foar pasjinten dwaan kinne.”

Voorschot

Het WMO- en leerlingenvervoer van Jobinder in Noordoost-Fryslân ligt zowat helemaal stil. Waaksma is een van de uitvoerende taxibedrijven voor Jobinder. ,,Inkeld minsken dy’t foar de boadskippen gjin achterfang ha, meitsje noch in ritsje nei de supermerk.” Jobinder maakte vorige week al bekend tot 80 procent van de begrote ritten als voorschot aan de vervoerders uit te betalen. Ook Heerenveen en Smallingerland (die niet bij Jobinder zijn aangesloten) hebben al regelingen getroffen met vervoersbedrijven.

Doordat er zo weinig te vervoeren valt, zitten zo’n tweehonderd chauffeurs en andere medewerkers van Waaksma momenteel thuis, terwijl de salarissen natuurlijk wel doorlopen. ,,Sûnder help kinne wy dat finansjeel in pear wike útsjonge, mar dan hâldt it wol op. Us sektor hat dus driuwend ferlet fan stipe út it ryk wei”, zegt Martine.

Het politiewerk is nu anders dan anders

Zulke jongeren proberen Wijnsma en zijn collega's dan uit te leggen dat zij het virus kunnen overbrengen op kwetsbare mensen. Ook al zullen ze er zelf misschien weinig last van hebben als ze besmet zouden zijn. ,,Vaak begrijpen ze het dan wel.

Getroffen bedrijven kunnen onder meer uitstel krijgen van belasting betalen en tot 90 procent van de normale loonkosten vergoed krijgen. ,,Dat binne hiel belangrike stappen. Mar it wurdt nei ôfrin noch in nuvere ferrekkenerij”, voorziet Martine, omdat de inkomsten van dit jaar met die van vorig jaar vergeleken zullen worden om de schade te bepalen. ,,En as yn maaie de maatregels al justjes fersoepele wurde soene, dan is it tal passazjiers sa mar net werom op it âlde nivo.”

Toch blijft ze optimistisch dat de vervoersbedrijven met de steun van de overheid het hoofd boven water houden.

U kunt ons helpen de journalistieke onafhankelijkheid in Fryslân te waarborgen. Klik hier om een bijdrage te leveren.

Op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen over het coronavirus? Meld u aan voor onze dagelijkse nieuwsbrief

,,Dat is yn it belang fan safolle minsken. Dit is in drege tiid, mar wy hâlde de kop derfoar.”