Hogere belasting en bezuinigingen aan de orde in Heerenveen na financiële fout
Het gemeentebestuur van Heerenveen is in verlegenheid gebracht door een fout die op de financiële afdeling is gemaakt. Door het verkeerd inboeken van inkomstenposten heeft de gemeente zich voor de komende jaren onterecht twee miljoen euro per jaar te rijk gerekend, op de totale begroting van 158 miljoen.
Burgemeester van Heerenveen Tjeerd van der Zwan legde gisteren op een persconferentie uit hoe de financiële fout tot stand is gekomen en wat de mogelijke gevolgen zijn. Foto: Simon Bleeker
De oorzaak is een menselijke fout, lichtte burgemeester Tjeerd van der Zwan gistermiddag toe tijdens een persconferentie. ,,Incidentele inkomsten zijn per ongeluk als structureel ingeboekt. Dus geld dat we maar één keer binnenkregen, is in de perspectiefnota 2021-2025 jaarlijks structureel ingeboekt. Bij de posten staan een s’je van structureel of een i’tje van incidenteel en die lettertjes zijn niet goed neergezet.”
De fout is in 2017 al gemaakt, toen de gemeente overstapte op een andere financiële systematiek. De grootste post is de precariobelasting, de belasting die de gemeente heft op kabels en leidingen. Die post van 1,4 miljoen mocht alleen meetellen in 2018 en 2019, maar is abusievelijk ook in de jaren daarna ingevoerd. Vandaar dat het nu pas aan het licht komt. Naast de precariobeslasting gaat het om een aantal kleinere stelposten.
Voor de duidelijkheid: er is geen geld verdwenen. Er is gerekend met geld dat we niet binnenkrijgen
In de begroting van 2020 gaat het om een bedrag van ongeveer een miljoen euro, waar in de resterende maanden nog aan gesleuteld moet worden. In de perspectiefnota gaat het om 1,1 miljoen euro over 2021, 2,8 miljoen over 2022, 2,6 miljoen over 2023 en 2,0 miljoen over 2024 en 2025. ,,Voor de duidelijkheid: er is geen geld verdwenen. Er is gerekend met geld dat we niet binnenkrijgen.”
Blinde vlek
De menselijke fout kan de financiële afdeling niet aangerekend worden, zegt Van der Zwan. ,,Waar mensen werken, worden fouten gemaakt. De fout is dat een controlesysteem ontbreekt om te zien of alles goed was ingevuld. Heerenveen heeft daar een blinde vlek voor gehad en dat is het college van B en W aan te rekenen.”
De fout is aan het licht gekomen door ambtenaren die met onverklaarbare verschillen werden geconfronteerd toen ze de perspectiefnota vergeleken met gegevens van de werkelijke inkomsten. Externe financiële experts hebben alles minutieus nagelopen en de fouten bevestigd. Voortaan worden de cijfers altijd extra extern gecontroleerd, kondigde de burgemeester aan.
Misschien moeten er pijnlijke keuzes gemaakt worden
De raad krijgt nu eerst de juiste begroting en het juiste meerjarenperspectief voorgelegd. Dan moet de raad bepalen hoe het gat opgevuld gaat worden. ,,Misschien moeten er pijnlijke keuzes gemaakt worden”, schetst Van der Zwan. Mogelijke oplossingen zijn belastingverhoging of uitgaven versoberen. Te denken valt daarbij aan de herinrichting van het centrum van Heerenveen, een grote klus waar de komende jaren veertig miljoen voor is gereserveerd. Dinsdag debatteert de gemeenteraad erover in de commissievergadering. In de raadsvergadering van 7 september staat het ook op de agenda.
