Friese ziekenhuizen zien de kosten dit jaar flink stijgen. Investeringen worden daarom extra goed tegen het licht gehouden

Ziekenhuis MCL in Leeuwarden. Foto: Marchje Andringa
De Friese ziekenhuizen sluiten daarmee aan bij de landelijke trend. Een recent onderzoek van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) in samenwerking met Intrakoop, een inkoopcoöperatie voor de zorg, laat zien dat hospitaals in het hele land geconfronteerd worden met veel hogere kosten dan beraamd. Ze zijn gemiddeld 5,8 procent meer kwijt aan diensten en producten dan verwacht.
Met name de hoge energieprijzen stuwen de kosten behoorlijk op. Gemiddeld is energie voor ziekenhuizen 43,8 procent duurder geworden, aldus het onderzoek. Bij het Medisch Centrum Leeuwarden zijn de energiekosten zelfs met 100 procent gestegen, aldus MCL-woordvoerder Gerard Akkerman. ,,Dat is omdat we de hebben de pech hebben dat we net een nieuw gascontract moesten afsluiten. Dat gaat zeker over ruim een miljoen euro extra.”
Akkerman zegt dat het MCL de extra kosten goed kan opvangen omdat er de afgelopen jaren veel is bezuinigd en het ziekenhuis in 2021 een goed resultaat neerzette. Bovendien zit het MCL met andere kosten onder het landelijk gemiddelde, aldus de woordvoerder. ,,De kosten voor voeding zijn bij ons een stuk lager. En ook met hulpmiddelen zitten we een stuk gunstiger dan het landelijk gemiddelde. Wij hebben namelijk veel op voorraad liggen en merken daarom de prijsstijgingen daar nog niet.”
Een plus van 40 procent
Over het hele land bekeken stegen de kosten van voedingsmiddelen met 7,4 procent, werden medische hulpmiddelen 3,9 procent duurder en stegen kantoorbenodigdheden 8,5 procent, aldus het recente onderzoek.
Bij het Antonius Ziekenhuis in Sneek stijgen de totale kosten dit jaar met zo’n 6 procent. Dat is iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Woordvoerder Mente Kroon meldt onder meer dat er een krappere markt is voor medische hulpmiddelen, wat leidt tot prijsstijgingen. ,,Daarnaast zien we ook dat de softwarekosten toenemen en dat de kosten voor diagnostische onderzoeken fors oplopen.”
Het in Heerenveen gevestigde ziekenhuis Tjongerschans verwacht dat door de stijgende prijzen de kosten 2 miljoen euro hoger uitvallen dan begroot, zegt woordvoerder Barbara Nota. ,,Dat is al snel 1,5 procent van onze omzet. Alleen al met energie verwachten we een plus van 40 procent.”
Ook Tjongerschans verwacht de stijgende kosten goed te kunnen opvangen. Maar de toch al ingezette bezuinigingsslag heeft nu nog meer urgentie, aldus Nota. ,,We hebben voldoende buffers om door te gaan met onze geplande investeringen, maar we moeten kritisch kijken naar nieuwe plannen en wensen. Er komt nu niet automatisch groen licht voor nieuwe plannen.”
Andere keuzes maken
Nij Smellinghe kijkt eveneens extra scherp naar de geplande investeringen. Het ziekenhuis in Drachten is sinds enkele jaren bezig met een uitgebreide nieuw- en verbouw. Over de gehele lijn gaan de bouwplannen door, maar sommige onderdelen worden opnieuw tegen het licht gehouden en berekend om te zien wat nog haalbaar is, aldus Nij Smellinghe-woordvoerder Ellen de Jong. ,,Het gaat om slimme dingen doen en eventueel andere keuzes maken.”
Volgens De Jong zit Nij Smellinghe met de gestegen kosten iets onder het landelijk gemiddelde. Maar ook in Drachten merken ze dat grondstoffen duurder zijn geworden en dat de energiekosten flink zijn gestegen. Om die laatste omlaag te brengen investeert Nij Smellinghe al volop in de duurzame productie van energie. ,,Wij investeren al een paar jaar in ons doel om energiepositief te zijn in 2030”, zegt De Jong. ,,Dit doen we onder meer met negenduizend zonnepanelen, hergebruik van materialen, goed geïsoleerde gevels en ledverlichting.”
Geen van de Friese ziekenhuizen verwacht dat ze door de stijgende prijzen in zware financiële problemen komen. Ook zal het er volgens hen niet toe leiden dat behandelingen niet door kunnen gaan.
Een oplossing voor de stijgende kosten is nog niet gevonden, wel wordt het probleem besproken met zorgverzekeraars. ,,Ik denk dat er een inflatiecorrectie op de tarieven zal komen. En de rekening kan natuurlijk niet volledig bij de ziekenhuizen worden neergelegd”, aldus Akkerman namens het MCL.