Natuur lijdt onder stroom dagjesmensen

Natuurvrijwilligers van het Fochteloërveen besloten de afgelopen vier maanden een Twitterstilte in te voeren. ‘Niet omdat we niet graag vertellen over alle mooie soorten, maar omdat we met elk bericht mensen – en dus risico – naar het Fochteloërveen halen’, schreven Harke Kuipers en Herman Feenstra deze week op Twitter. Het bericht werd gedeeld door natuurliefhebbers en andere natuurvrijwilligers.

Dilemma

Feenstra noemt het een steeds groter wordend dilemma. ,,Het is hier momenteel op een doordeweekse dag net zo druk als het vorig jaar nog in het weekend was. Het is mooi dat mensen geïnteresseerd zijn in de natuur, maar het begint nu echt een ergernis te worden. Een natuurgebied is geen pretpark, maar een Natura 2000-gebied waar diersoorten beschermd moeten worden. Niet iedereen lijkt zich daarvan bewust.”

Het is hier momenteel op een doordeweekse dag net zo druk als het vorig jaar nog in het weekend was

Dwars door het Fochteloërveen loopt de Fochteloërveenweg, waar veel discussie over is en die de afgelopen zomer een paar keer afgesloten is geweest om overstekende kraanvogels te beschermen. ,,Maar eerder zijn er al duizenden dieren platgereden. Dat zijn ook beschermde soorten, zoals heikikkers, adders en ring-slangen als gladde slangen”, aldus Feenstra.

Beste bedoelingen

Bij Natuurmomenten herkennen ze het dilemma. Volgens marketingmedewerker Marjan Dunning speelt het probleem in meer natuurgebieden. Sietske Westerhof Marchand is boswachter in het Fochteloërveen en ziet ook dat het te druk is. ,,Mensen komen met de beste bedoelingen naar dit gebied, maar realiseren zich niet dat de vogel die ze willen fotograferen al honderd keer eerder op de foto is gezet. Wij hebben daarom extra toezicht ingezet om bezoekers aan te spreken als dat nodig is.”

Want dat mensen zo massaal naar de natuur trokken de afgelopen maanden willen ze bij Natuurmomenten niet ontmoedigen. ,,We moeten mensen juist laten zien waar we zo zuinig op moeten zijn.”

We moeten mensen juist laten zien waar we zo zuinig op moeten zijn

Westerhof merkte ook op dat ze de laatste weken terughoudend was met het delen van informatie over specifieke dieren in het gebied. ,,Volg je de kraanvogel en deel je dat, dan komen er meteen mensen op af om de kraanvogel met eigen ogen te zien. Dat moet je niet willen, want deze vogels zijn ontzettend gevoelig.”

In de gebieden van Staatsbosbeheer was het de afgelopen maanden ook druk. ,,En dan kom je dingen tegen die je als boswachter liever niet ziet”, geeft Hans Gartner, werkzaam bij Staatsbosbeheer Lauwersmeer en Wad-Hogeland, toe. ,,Aan de ene kant ben je heel blij met al die mensen, maar je moet het wel kanaliseren.”

Aan de ene kant ben je heel blij met al die mensen, maar je moet het wel kanaliseren

In het Lauwersmeergebied is het informatiecentrum vanwege de veiligheidsregels dicht. ,,In plaats daarvan informeren we mensen nu vanuit een standje.” Een ontmoedigingsbeleid vindt Gartner niet nodig. ,,Het is hier weids genoeg.”

Broedplekken

In Zuidwest-Fryslân, waar Sander Veenstra namens Natuurmonumenten hoofdzakelijk de weidevogelgebieden beheert, kwam de natuur ook in de knel door de drukte. ,,Broedplekken van weidevogels zijn altijd al verboden gebied voor mensen. In dezomer zagen we dat mensen - meestal per ongeluk - toch gingen picknicken tussen de nesten. Dan legden ze aan tijdens een boottochtje bijvoorbeeld. We hebben daarom extra vrijwilligers ingezet om de boel in de gaten te houden. Maar wij hebben onze communicatiekanalen niet op zwart gezet.”

Schetsontwerp

Natuurmonumenten en de gemeente Ooststellingwerf zijn samen bezig met een schetsontwerp voor het herinrichten van de Fochteloërveenweg. Het ‘zoneren’ van het natuurgebied, waarbij het aantal wandelpaden wordt teruggebracht, maakt deel uit van de plannen. ,,We willen bijvoorbeeld ook meer randzones maken, zodat er meer gebieden zijn waar bijvoorbeeld kraanvogels zich kunnen terugtrekken. Het Fochteloërveen is zo uitgestrekt, als de kraanvogel het hier niet redt vanwege de drukte, dan redt hij het nergens.”