Tallship Europa vaart door corona niet langs Antarctica, maar wacht op betere tijden in haven Harlingen

Nog drie weken, dan verkast Hibma (36) weer naar Noorwegen, waar hij sinds een paar jaar woont met zijn vriendin, die hij in Zweden leerde kennen. Een verhaal dat past bij een kapitein. Europa, het 56 meter lange tallship waarmee hij samen met de rest van de bemanning naar Fryslân voer, blijft achter voor onderhoud. ,,De hutten en vooral het dekhuis moeten worden aangepakt. Dat is een flinke klus”, zegt Hibma.

Een tallship is een groot zeilschip, meestal vierkant getuigd en wordt tegenwoordig voornamelijk gebruikt voor het opleiden van jonge mensen. Hibma vaart samen met de vaste bemanning van land naar land. Tot aan Antarctica. Ondertussen pikken ze in verschillende havens mensen op die een tocht hebben geboekt. Tijdens de reis leren zij de kneepjes van het vak. Alleen gaat daar al een tijdje een streep doorheen.

Niks mogelijk

,,Eind februari hebben we gekozen om naar het zuidelijkste punt van Argentinië te gaan. Het was toen nog minder erg met het coronavirus. Maar het werd al snel duidelijk dat we geen mensen meer mee mochten nemen. Uiteindelijk zijn we naar Nederland gezeild, waar we midden juli in Scheveningen aanlegden”, vertelt Hibma. ,,Daar hebben we de hele zomer gelegen. We kregen al snel door dat er niks mogelijk was. Ook Antarctica, waar we in september naartoe wilden, ging niet meer door. Alle reizen werden geannuleerd.”

Lees ook: De laatste échte schoolklas vaart op Tall Ship Thalassa op de Waddenzee

Om toch wat zichtbaar te blijven ging de groep van vijftien man door Nederland varen. Bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam bleef het schip dobberen. ,,Toen waren de musea nog open. Daar namen we de plaats in van een VOC-schip. Zo hielpen wij het museum en andersom. Wij zijn er immers ook bij gebaat dat mensen van onze tochten afweten.”

Omdat Harlingen vriendelijk is voor schepen als die van ons, gingen we daar 6 januari naartoe. De kosten zijn er laag

Nadat er een maand geklust werd, kozen Hibma en consorten het ruime sop, om op 15 december te stoppen bij ‘zijn’ Terschelling. Het eiland waar hij is geboren en getogen. ,,Ik heb daar mijn familie en vrienden, dus het leek me fijn om daar met Kerst en Oud en Nieuw te verblijven. Omdat Harlingen vriendelijk is voor schepen als die van ons, gingen we daar 6 januari naartoe. De kosten zijn er laag. Daarom liggen er ook zoveel schepen. Daarnaast is het een fijne haven om te liggen, zijn er veel bedrijven en heb je er leuke mensen om je heen.”

Antarctica

Toch was Hibma liever ergens anders geweest. Op het water, op weg naar Portugal bijvoorbeeld. Vanuit daar gaat het schip normaliter via onder meer de Canarische Eilanden, Kaapverdië, Uruguay en de Falklandeilanden richting Antarctica waar Hibma normaal gesproken ook nog trips op het programma heeft staan. In de tussentijd gaan er maximaal veertig gasten aan boord.

,,Zij gaan niet alleen met een cocktail op het voordek genieten van de zon. We laten ze kennismaken met het leven op zee. De groep wordt opgedeeld in wachten en iedereen krijgt taken. Het ritme is: vier uur aan de slag en dan weer acht uur vrij. Dan kun je doen wat je wilt. Genieten van het uitzicht, een drankje doen in de bar, of even de bibliotheek in duiken. Je hebt alle vrijheid.”

Je staat bijvoorbeeld op de uitkijk, hijst de zeilen en staat aan het roer. Eigenlijk varen de gasten en staan wij ze bij

Tijdens een wacht ben je actief bezig op het schip, vertelt de kapitein. ,,Je staat bijvoorbeeld op de uitkijk, hijst de zeilen en staat aan het roer. Eigenlijk varen de gasten en staan wij ze bij. Je hebt dus vakantie, maar bent tegelijk betrokken bij het schip. Bij de oceaanreizen zijn er ook wetenschappers mee. Die geven bijvoorbeeld lezingen over klimaatverandering en halen samples uit de zee, waarna ze vertellen wat er allemaal in het water te vinden is.”

Leven in een cocon

Het leven ver van de bewoonde wereld maakt de Terschellinger gelukkig. In zijn eigen kleine cocon onderweg zijn, genietend van de natuur en wegvarend van de problemen op het land. ,,Alles wat daar gebeurt, wordt minder belangrijk. Op het schip zit je in je eigen bubbel. Dat is de omgeving die telt. Op je mobiel krijg je ook niks mee, want daar heb je toch geen bereik mee. Wat de mensen van je vinden doet er evenmin toe, want je bent ver van hen weg. Lekker aan het zeilen. Zo’n mooie beleving”, zegt hij.

Daaraan toevoegend dat het wel hard werken is en de weersomstandigheden pittig kunnen zijn. ,,Harde wind, kou, sneeuw. Bovendien is het hard werken. Zoals de zeilen in klimmen, net zoals ze vroeger deden. Best zwaar. Maar het scheelt dat de anderen om je heen daar ook mee te maken hebben. En gelukkig hebben we het onderling erg gezellig. Zie het als samenwerken met een fijn team in een restaurant.”

Het onderhouden van zo’n schip kost gigantisch veel. Sinds vorig jaar maart is er niks meer binnengekomen

Nu dat leven een aardige tijd achter hem ligt, blijft de geldkas gestaag slinken. De overheid steunt, maar dat dekt de kosten zeker niet, zegt hij. ,,Het onderhouden van zo’n schip kost gigantisch veel. Sinds vorig jaar maart is er niks meer binnengekomen. Normaal hebben we veel geld en weinig tijd. Nu is het andersom. We roesten bijna letterlijk weg.”

Deze situatie is hij niet gewend. ,,Het is vervreemdend. Normaal ben ik zo’n drie maanden achtereen op het water. Hopelijk komen de vaccinaties snel, want het begint behoorlijk bij me te kriebelen.”