Veel boeren lijken de risico’s van digitaal werken te onderschatten
Nu de Nederlandse landbouwsector steeds geavanceerder werkt, neemt het aantal digitale risico’s toe. Zoals bijvoorbeeld het hacken van het systeem. Veel boeren zijn zich daar onvoldoende van bewust.
Een melkrobot kan worden overgenomen door hackers. Boeren zijn zich nog niet bewust genoeg van de risico’s van digitaal werken. ANP XTRA
,,Ons beeld is dat ondernemers, onder wie boeren, soms best laconiek en naïef zijn over de risico’s”, zegt directeur Henk van Ee van MKB Cyber Campus in Leeuwarden, een van de deelnemers aan een project dat de digitale weerbaarheid van Friese boeren moet vergroten. Boerenbedrijven leunen steeds zwaarder op digitale middelen. ,,Van voeding tot en met medicijnen, alles wordt tegenwoordig met een app bediend. Maar daarmee word je ook kwetsbaarder.”
Van Ee noemt enkele voorbeelden. ,,Hackers kunnen de toegang tot de melkrobot overnemen. Of de airco van een stal. Als de temperatuur in een aardappelopslag wordt beïnvloed, heb je een groot probleem. Dat zijn effectieve manieren om boeren te gijzelen. Boeren zijn bang om mensen op het erf te laten, bijvoorbeeld vanwege dierenactivisme. Maar de digitale deuren staan wijd open, is onze indruk.”
Volgens Van Ee komt dit vooral doordat boeren ‘onbewust onbekwaam zijn’; het is geen dagelijkse kost. ,,Ze zijn logischerwijs vooral bezig met boeren.” De systemen waarmee boeren werken zijn overigens niet per definitie onveilig. ,,Maar als je bijvoorbeeld het standaardwachtwoord van je WiFi niet aanpast, of de systemen geen beveiligingsupdate geeft, loop je een risico.”
Beveiliging
De Cybercampus (een leerwerkbedrijf dat de cyberweerbaarheid van de niet-vitale sectoren moet verhogen) gaat daarom samen met onder meer NHL Stenden Hogeschool, de Friese roc’s, LTO Noord en de gemeente Leeuwarden Friese boeren helpen met digitale beveiliging. Daarvoor is een rijkssubsidie van 50.000 euro verschaft. ,,We zijn al twee jaar bezig met de digitale weerbaarheid van het mkb, maar de agrarische sector was nog een witte vlek. Terwijl daar tegenwoordig ook alles met de computer gaat”, zegt Claire de Jong, veiligheidsadviseur bij de gemeente Leeuwarden.
Er zijn volgens De Jong geen signalen dat boeren vaker slachtoffer worden van digitale criminaliteit. ,,Maar we zien wel dat in het algemeen het slachtofferschap stijgt, in tegenstelling tot de traditionele criminaliteit. Dus het is een kwestie van tijd.”
Hackers kunnen de toegang tot de melkrobot overnemen. Of de airco van een stal
Ook De Jong denkt dat dit risico wordt onderschat door boeren, onder meer vanwege onbekendheid op dit terrein. Dat zou komen doordat boeren, anders dan de rest van het midden- en kleinbedrijf, de afgelopen jaren minder zijn bereikt met campagnes voor digitale weerbaarheid. ,,En je wordt niet boer omdat je computerspecialist bent.”
Bij het project wordt onderzocht in hoeverre de boeren beschermd zijn. Er wordt voorlichting gegeven, en er wordt ter plaatse geadviseerd. ,,We willen specifiek kijken wat er aan de hand is”, zegt Van Ee. ,,Ook per sector. Misschien zijn er wel onderlinge verschillen, ook tussen boeren. Bijvoorbeeld: als je dit type melkrobot hebt, let dan hierop. En we zoeken ook contact met de leveranciers van de systemen.”
De voorlichtingscampagne begint in het najaar. Het onderzoek wordt momenteel voorbereid.
