Vijf dagen lang doorzetten per ligfiets of scootmobiel. De deelnemers aan de Onbeperkte Elfstedentocht zijn voor de start al helden én een inspiratiebron

Mensen met een chronische aandoening in beweging krijgen en inspireren. Ziedaar kort samengevat de doelen van de Onbeperkte Elfstedentocht. Deze week beleeft het evenement zijn tweede editie.

Het is een drukte van belang op het Zaailand in Leeuwarden, waar woensdag om 12.00 uur precies het startschot voor de tweede Onbeperkte Elfstedentocht klinkt. Het evenement dat vorig jaar zijn primeur beleefde, moet mensen met een chronische aandoening inspireren gezonder en fitter te worden. En gezien het toegenomen aantal deelnemers (ruim 100 in plaats van de 65 uit 2020) lukt dat uitstekend.

De Onbeperkte Elfstedentocht kent in totaal vijf etappes en finisht na evenzoveel dagen op dezelfde plek als waar hij begon. Onderweg doen de deelnemers alle elf Friese steden aan. Ze mogen zelf bepalen welke afstand (de volledige 235 kilometer of korter) ze afleggen en ook met welk vervoersmiddel.

Zo kan het dat een bont gezelschap zich langzaam maar zeker richting de startboog van de eerste etappe naar Dokkum begeeft. De één gebruikt een ligfiets, de ander een tandem of handbike. Even verderop zit zelfs iemand in een rolstoel. Allemaal dragen de deelnemers groene hesjes met daarop het logo van het evenement, wachtend op het officiële begin.

Ernstig hersenletsel

Ineke van den Bos (57) uit Blijham is voor de eerste keer van de partij. Een aantal jaar geleden liep de Groningse, die met haar ligfiets de hele route aflegt, bij een hersenoperatie ernstig hersenletsel op. ,,Sindsdien ben ik heel prikkelgevoelig en snel vermoeid”, vertelt ze. ,,Ook heb ik een vorm van ptss ( posttraumatische stressstoornis, red.) ontwikkeld en last van paniekaanvallen, waardoor ik jarenlang nauwelijks de deur uit durfde. Boodschappen doen was vaak al te veel.”

De deelname aan de Onbeperkte Elfstedentocht voelt voor Van den Bos voor de start al als een overwinning. ,,Maar ik vind het ook belangrijk om namens patiëntenvereniging Hersenletsel.nl aandacht te vragen voor mensen met hersenletsel”, zegt ze.

,,Die aandoening is vaak niet zichtbaar, maar zit er wel. Daarom probeer ik nu met vijftien anderen een mooi sponsorbedrag bijeen te fietsen. Het is geweldig dat ze dit organiseren en dat mijn hulphond Liefke in een kar achter de fiets mee kan. Als ik iets spannend of eng vind, is ze altijd bij me. Ook nu ik zo lang van huis ben.”

Scootmobiel als vervanger van voeten

Een eindje verderop maakt Bauke Tamminga zich klaar voor de start. De 71-jarige Balkster liep tien jaar geleden een partiële dwarslaesie op en kan sindsdien niet meer lopen, maar de scootmobiel waarmee hij de Onbeperkte Elfstedentocht hoopt te voltooien brengt hem overal.

,,Ik sis wolris: it is de ferfanger fan myn fuotten”, legt hij uit, na eerst een praatje met een andere deelnemer te hebben gemaakt. ,,Dat klinkt miskien gek, mar sa fielt it wol. Ik bin alle dagen ûnderweis en ha sûnt ferline jier maaie al mear as 14.000 kilometer op de teller.” Met een knipoog: ,,Dan kinne der no ek noch wol 235 by.”

Iets om naar uit te kijken

Vorig jaar was Tamminga niet op de hoogte van het evenement waaraan hij ook toen graag had meegedaan. ,,Dêrom ha’k my no fan ‘t winter al ynskreaun. Dizze tocht is foar my hiel belangryk en ik tink dat dat foar de measte minsken dy’t hjir hjoed oan de start steane jildt”, zegt hij.

Hoewel het parkoers van de Fietselfstedentocht voor zijn huis langs loopt, heeft Tamminga nooit de ambitie gehad om zich op Pinkstermaandag tussen de deelnemers te mengen. ,,Mar op de motor en mei de auto ha’k him wol dien. Dat it no op sa’n manier nochris kin, is prachtich. Ik ha my der it hiele jier al op ferhûge.”

Sandy Krijnen kan het zich goed voorstellen. ,,Dit is een doelgroep waarvoor het heel moeilijk is om in beweging te komen, door alle fysieke drempels”, meldt de initiatiefneemster uit Cornwerd kort voor vertrek. ,,Wij nemen die grotendeels weg. Nu iedereen hier eenmaal is, ontstaat er een sfeer van saamhorigheid, met herkenning en erkenning voor elkaar. Dat is de magie. Bij de Olympische Spelen worden helden geboren, mensen die aan de Paralympics meedoen zijn al helden. Zo werkt het met de Onbeperkte Elfstedentocht ook.”